Κίνδυνοι στο διαδίκτυο

Ένας ιός δεν είναι το μοναδικό κακόβουλο λογισμικό που απειλεί τον υπολογιστή μας. Στην ουσία, όταν περιηγούμαστε στο διαδίκτυο, οι κίνδυνοι να μολυνθεί ο υπολογιστής μας (ή ακόμα και το μυαλό μας) είναι αρκετοί και γίνεται με πολλούς τρόπους. 

Συγκεντρώσαμε τους σημαντικότερους κινδύνους που υπάρχουν στο διαδίκτυο και τους παραθέτουμε όσο το δυνατόν πιο απλά γίνεται:

Malware (κακόβουλο λογισμικό)
Το Malware, από την φράση Malicious Software, που σημαίνει κακόβουλο λογισμικό, είναι η συγκρότηση οποιουδήποτε κακόβουλου κώδικα. Για να το εξηγήσουμε με απλά λόγια, οποιοσδήποτε κώδικας που έχει γραφτεί με σκοπό να μας κλέψει τα δεδομένα και γενικά να μας κάνει ζημιά θεωρείται malware. Ανάμεσα σε αυτά είναι και μερικά μεγάλα ονόματα που θα δούμε παρακάτω, όπως Ιοί, Trojans, Spyware και Ransomware.

Ιός (Virus)
Αν και συχνά χρησιμοποιείται ως συλλογικός όρος για κακόβουλο λογισμικό, στην πραγματικότητα εόιναι ένας συγκεκριμένος τύπος κακόβουλου λογισμικού, το οποίο έχει τη δυνατότητα να εξαπλώνεται εύκολα σε χρήσιμα προγράμματα ενός ξένου υπολογιστή με αποτέλεσμα να βλάψει χρήσιμα αρχεία ενός χρήστη.

Σκουλήκι (Worm)
Μοιάζει πάρα πολύ με έναν ιό, αλλά με μία βασική διαφορά, το worm είναι αυτο-αναπαραγόμενο, το οποίο χρησιμοποιεί ένα δίκτυο υπολογιστών για να στείλει αντίγραφα του εαυτού του σε άλλους υπολογιστές του δικτύου και μπορεί να το πράξει χωρίς την παρέμβαση του χρήστη. 

Payload (ωφέλιμο φορτίο)
Είναι το τμήμα του κώδικα ενός ιού υπολογιστή που προκαλεί την «ζημιά», σε αντίθεση με το υπόλοιπο μέρος που φροντίζει για την διάδοσή του.
Οπότε, πρόκειται για μια πρόσθετη λειτουργία που υπάρχει σε διάφορους ιούς. 

PUPS (Πιθανώς ανεπιθύμητο πρόγραμμα)
Είναι προγράμματα που δεν προκαλούν βλάβη στο σύστημά μας αλλά μπορεί να είναι ανεπιθύμητα. (Potentially Unwanted Program).

Rootkit
Το rootkit είναι μια συλλογή από ένα ή περισσότερα εργαλεία που έχουν σχεδιαστεί για να αποκτούν κρυφά τον έλεγχο ενός υπολογιστή.

Scams
Τα Scams είναι παρόμοια με το ηλεκτρονικό ψάρεμα (phishing), αλλά συνήθως δεν είναι φτιαγμένα για να «ψαρεύουν» τα στοιχεία μας. Συχνά απευθύνονται στην ανθρώπινη απληστία. Οι δημιουργοί των Scams, χρησιμοποιούν διάφορες μεθοδολογίες απάτης και μπορούν να γίνουν με πάρα πολλούς τρόπους όπως μέσω Phishing, Social Media, Ψεύτικων τηλεφώνων υποστήριξης
δημιουργία φαινομενικά ίδιων sites με τα πραγματικά κ.α.

Το αποτέλεσμα από το scam είναι αρκετά επικίνδυνο, καθώς ο scammer μπορεί να σας υποκλέψει τα τραπεζικά σας στοιχεία, το ψηφιακό σας αποτύπωμα και πολλά ακόμη!

Ransomware 
Αυτού του είδους το malware κλειδώνει τα αρχεία του υπολογιστή και μας ζητάει κάποια λύτρα για να τα ξεκλειδώσει, για περισσότερα διαβάστε εδώ

Trojan Horse (Δούρειος Ίππος)
Αυτού του είδος το malware κρύβεται πίσω από νόμιμα και καθαρά αρχεία με σκοπό να περάσει απαρατήρητο από τα antivirus και να εισβάλει στον υπολογιστή σας κρυφά. Δεν είναι τυχαίο που πήρε το όνομά του από το Ομηρικό και μυθολογικό κατασκεύασμα. 

Spyware (λογισμικό κατασκοπείας)
Spyware είναι ακριβώς αυτό που λέει και το όνομά του. Έίναι ένα λογισμικό που έχει σχεδιαστεί για να κατασκοπεύει (Spy) τις κινήσεις του θύματος από έναν μολυσμένο υπολογιστή. 

Phishing (ηλεκτρονικό ψάρεμα)
Το ηλεκτρονικό ψάρεμα (phishing) δεν είναι κάποιο κακόβουλο λογισμικό αλλά η τεχνική που κάνει κάποιος με δόλο τρόπο για να  αποκτήσει ευαίσθητες προσωπικές πληροφορίες. Πολλές φορές όμως, μια τακτική Phishing συνοδεύεται από κάποιο κακόβουλο λογισμικό. Ένας γνωστός τρόπος ηλεκτρονικού ψαρέματος είναι μέσω email, που στην ουσία ο επιτιθέμενος παραπλανά το θύμα του ώστε να κατεβάσει κάποιο μολυσμένο αρχείο στον υπολογιστή του. 

Adware
Το Adware είναι ένα λογισμικό που μπορεί να προσκολλήσει στον υπολογιστή χωρίς τη συγκατάθεσή μας και να προβάλλει ανεπιθύμητες για εμάς διαφημίσεις ανά τακτά χρονικά διαστήματα. Στην ουσία, δεν κάνει κακό στον υπολογιστή μας αλλά μας εμφανίζει ενοχλητικές διαφημίσεις με στόχο να επωφεληθεί οικονομικά από τις διαφημίσεις αυτές, ο δημιουργός του.

Botnet
Ένα botnet είναι μια στρατιά από υπολογιστές (bots), όλοι τους μολυσμένοι με το ίδιο κακόβουλο λογισμικό, που δίνει στον θύτη τη δυνατότητα να χειρίζεται από μακρυά αυτούς τους υπολογιστές (χωρίς οι ιδιοκτήτες τους να το γνωρίζουν) με σκοπό να τους επιτάξει κρυφά για τους σκοπούς του.

Hoaxes (απάτες, fake news)
Δεν θα μπορούσε να λείπει από τη λίστα μας η μάστιγα του διαδικτύου που ονομάζεται Hoaxes. Πρόκειται για ψεύτικα δημοσιεύματα με σκοπό να κατευθύνουν τους ευκολόπιστους σε λανθασμένες αντιλήψεις για οτιδήποτε. Μπορεί ένα «αθώο» Hoax να μην κάνει κακό σε σένα και στον υπολογιστή σου αλλά υπάρχουν Hoaxes που μπορούν να αποβούν μοιραία σε αυτούς που θα τα πιστέψουν και αναφέρομαι σε fake news πάνω σε θέματα υγείας. 

Για να προστατευτούμε από όλους αυτούς του κινδύνους που υπάρχουν στο διαδίκτυο, πρωτίστως πρέπει να είμαστε υποψιασμένοι εμείς οι ίδιοι για τις κινήσεις μας, τα site που επισκεπτόμαστε και τα αρχεία που κατεβάζουμε στον υπολογιστή μας. Κατά δεύτερον, ένα καλό και ενημερωμένο antivirus είναι μια καλή αρχή για την προστασία του υπολογιστή. Στη συνέχεια, μπορούμε να έχουμε μια πρόσθετη προστασία με ένα Antimalware και τέλος, θα πρέπει να αποκτήσουμε κριτική σκέψη, να ερευνούμε πριν πιστέψουμε κάτι που διαβάζουμε στο διαδίκτυο. Σε αυτό, βοηθάνε πολύ τα Ελληνικά Hoaxes.


Συντάκτης του άρθρου: Κυριάκος Οικονομίδης